تولید مثل انسان

تولید مثل ،  تولید مثل یا زادآوری فرآیندی بیولوژیکی است که توسط آن موجودات جدید “فرزندان” از “والدین” متولد می شوند. تولید مثل یکی از ویژگیهای اساسی حیات به شمار می رود.

هر ارگانیسم به عنوان نتیجه ای از تولید مثل است. تولید مثل دو شکل وجود دارد: غیر جنسی و جنسی
تولید مثل جنسی: سلول جنسی نر (اسپرم) و سلول جنسی ماده (تخمک) اساس تولید مثل جنسی در همه جانداران است. ترکیب شدن اسپرم و تخمک باعث ایجاد سلول تخم می‌شود و به عمل ترکیب شدن آن لقاح می‌گویند. در برخی جانداران لقاح به صورت داخلی و برخی دیگر به صورت خارجی است.
لقاح خارجی: در این نوع لقاح، سلولهای جنسی (گامت) را از بدن خارج می‌کنند و گامت‌ها در بیرون از بدن والد خود لقاح می‌کنند.
لقاح داخلی: در این نوع لقاح اسپرم وارد بدن والد ماده می‌شود و در بدن والد ماده لقاح انجام می‌شود. در خزندگان، پرندگان و پستانداران لقاح از نوع داخلی است.
تولید فرزند در انسان: تولید مثل انسان نمونه‌ای از تولید مثل جنسی است که طی آن، مرد اسپرم و زن تخمک تولید می‌کند. گامت های جنسی بالغ فقط دارای یک مجموعه کروموزومی (۲۳ عدد به‌جای ۴۶ عدد) هستند.
سیستم تولید مثل: مجموعه ای از اندام های داخلی و خارجی است و در هر دو جنس نر و ماده به منظور تولید مثل، عمل می کنند. به دلیل نقش اساسی در بقای گونه ها، بسیاری از دانشمندان معتقدند که سیستم تولید مثل از مهمترین سیستم ها در کل بدن است.
سیستم های تولید مثل چگونه عمل می کنند؟
دستگاه تولید مثل مرد: طبق کتاب  Merck Manuals از دو بخش عمده تشکیل شده است: بیضه ها، که در آن اسپرم تولید می شود و آلت تناسلی مرد. آلت تناسلی و مجرای ادراری و بیضه ها، دستگاه ادراریو تولید مثلی در مرد را تشکیل می دهند. بیضه ها در یک کیسه خارجی معروف به اسکروتوم یا کیسه بیضه حمل می شوند دمای کیسه بیضه معمولا کمی پایین تر از دمای بدن است تا تولید اسپرم را تسهیل کند.
دستگاه تولید مثل زن: ارگانهای اصلی سیستم تولید مثل زن شامل واژن و رحم و تخمدان ها است که تخمک را تولید می کنند. واژن از طریق دهانه رحم به رحم وصل می شود، در حالی که لوله های فالوپ رحم را به تخمدان ها وصل می کنند. در پاسخ به تغییرات هورمونی، یک تخمک،  یا تعداد بیشتری تخمک  در صورت تولد های دو یا چند قلو در حین تخمک گذاری از لوله فالوپ آزاد می شود. اگر این تخمک بارور نشود، قاعدگی اتفاق می افتد و تخمک از بین می رود.
در صورت ورود اسپرم به لوله فالوپی و تشکیل سلول تخمک، باروری رخ می دهد. در حالی که لقاح معمولاً در لوله فالوپ اتفاق می افتد، ممکن است در خود رحم نیز اتفاق بیفتد. سپس تخمک در رحم لانه گزینی می کند ، تشکیل و تکامل جنین نیز در رحم شکل می گیرد. وقتی جنین به اندازه کافی بالغ شود تا بتواند در خارج از رحم زنده بماند، انقباضات رحم شروع می شود و از طریق کانال تولد بیرون از بدن مادر منتقل می شود.
بیماری های دستگاه تناسلی زن
بسیاری از بخش های سیستم تولید مثل زن و مرد می توانند در معرض سرطان قرار گیرند. به گزارش انستیتوی ملی سرطان در زنان، سرطان می تواند به رحم، تخمدان ها، پستان و دهانه رحم، فراوانی بیشتری دارد. سرطان تخمدان نسبت به سایر سرطانهای زنان دارای خطرات بیشتری است، زیرا به طور معمول تا زمانی که پیشرفت چشمگیری نداشته باشد، تشخیص داده نمی شود.
غربالگری استاندارد برای سرطان تخمدان وجود ندارد بنابراین شناسایی زود هنگام آن بسیار دشوار است. در حالیکه دو آزمایش برای غربالگری سرطان دهانه رحم وجود دارد. تست های سرولوژی Pap test برای تغییرات سلولی در دهانه رحم، و بررسی ویروس پاپیلوم انسان (HPV) وجود عفونت با HPV پرخطر را مشخص می کند، سویه هایی که با سرطان دهانه رحم در ارتباط هستند
آندومتریوز شرایطی است که به طور معمول قسمتی از بافت داخل رحم (آندومتر)، به خارج از رحم گسترش می یابد، بیشتر در تخمدان ها، روده یا لگن شما منتقل می شود.
بیماری التهابی لگن می تواند منجر به عفونت هر یک از ارگانهای تولید مثل زن از جمله رحم و تخمدان شود. به گزارش NIH، بیماریهای مقاربتی مانند سوزاک و کلامیدیا و سفلیس، علل اصلی بیماری التهابی لگن (STI) هستند. هر یک از این STI ها می تواند باعث ایجاد مشکلات باروری جدی و بالقوه طولانی مدت شود که شامل درد مزمن لگن و ناباروری است.
بیماری های دستگاه تولید مثل مرد
 بیماری های سیستم تولید مثلی مردان شامل، سرطان پروستات (شایع ترین)، سرطان بیضه و آلت تناسلی شوند. درمان سرطان پروستات به سن، شدت بیماری و سایر شرایط بهداشتی بیمار بستگی دارد. روشهای درمانی معمول سرطان پروستات جراحی، پرتودرمانی، انتظار دقیق و معالجه هورمونی است.
اختلال نعوظ یک بیماری شایع است که تقریباً از هر 10 مرد به طور طولانی مدت مبتلا می شود. این بیماری می تواند با بیماری عروقی، اختلالات عصبی مانند مولتیپل اسکلروزیس، تروما و اپیزودهای روانی مرتبط باشد.
پروستاتیت به طور معمول شامل تورم یا التهاب غده پروستات است و می تواند باعث ادرار دردناک یا مشکل شود. تقریبا نیمی از کل مردان در برخی از نقاط زندگی علائم پروستاتیت را تجربه می کنند.
تعریف و درمان ناباروری
ناباروری به عنوان ناتوانی زوج در فرزندآوری، بعد از یک سال مقاربت محافظت نشده تعریف می شود. این بیماری می تواند ناشی از یک بیماری در یکی از زوجین باشد.
ناباروری در مردان، شرایطی است که در آنها هیچ سلول اسپرم (آزواسپرمی) نمی شود یا تعداد کمی سلول اسپرم (الیگوسپرمی) تولید می شود یا سلول های اسپرم تولید شده، غیر طبیعی بوده یا قبل از رسیدن به تخمک می میرند. علل آن از نقص کروموزومی گرفته تا عدم تعادل هورمونی تا تومورها متغیر است. عوامل سبک زندگی مانند مصرف مواد مخدر و الکل نیز می توانند نقش داشته باشند. در موارد نادر ، ناباروری در مردان به دلیل یک بیماری ارثی مانند فیبروز کیستیک ایجاد می شود.
در خانم ها ناباروری به عنوان اختلال در سیستم تولید مثل تعریف می شود که مانع از توانایی بدن در تخمک گذاری، یا حمل جنین به مدت طولانی می شود.
 
منبع : https://www.vostrogene.com